Nói chung thì các designer rất là đáng yêu, thân thiện và chăm chỉ. Tuy nhiên một khi đã hỏi họ những điều sau đây thì có khả năng bạn sẽ phải nhìn mặt trời mà không chói lóa trong một thời gian.
Khách hàng, bạn phải học cách yêu lấy họ nhưng thật ra thì bạn chỉ muốn bóp cổ họ từ đằng sau thật chặt.
Tất nhiên rồi, khách hàng là người trả công cho bạn vì vậy thậm chí khi họ làm chúng ta tức điên lên, chúng ta vẫn cứ phải nén cơn lại, mỉm cười thật tươi, giữ bình tĩnh và lịch sự. Nhưng có vài thứ sẽ làm máu trong người chúng ta sôi lên sùng sục và đây là những thứ tồi tệ nhất…
1. Chúng tôi muốn lấy bản gốc có đủ layer. Chúng tôi muốn tự sửa chúng
Ông muốn file gốc à, vậy hãy bước qua xác tôi trước đã!
Một câu hỏi thường gặp, có khả năng khi khách hàng muốn người trong công ty họ ( hay ai đó mà họ biết) vọc cái file thiết kế của bạn và có khả năng là chúng sẽ được thay đổi theo cái cách mà chính bạn cũng không thể nhận ra hay có khi chỉ là thay đổi cái font mà họ không thích.
Bạn nên trả lời thế này: “ Em không thể đưa anh file gốc được vì nó quá lớn và thứ tự sắp xếp layer thì chỉ có một mình em hiểu. Nếu anh muốn chỉnh sửa thì mình có thể cùng bàn luận.”
Nhưng thực ra thì bạn muốn nói thế này: “ Tại sao tôi phải đưa ông file gốc trong khi tôi biết thừa ông sẽ phá tung nó lên?”
2. Anh có thể làm theo style giống thế này không?
Mọi chuyên thường diễn ra như sau:
a) Khách hàng nhìn thấy cái gì đó hay hay
b) Họ tìm ra được tên thằng cha đã thiết kế nên cái đó
c) Họ thấy bảng giá thiết kế của thằng cha kia quá đắt
d) Họ đòi bạn làm một thiết kế tương tự với giá chỉ bằng cái móng tay so với hắn
Thật bất hạnh khi chuyện đó xảy ra – bạn có thừa phong cách và thẩm mỹ cơ mà, tại sao bạn phải đi sao chép người khác chứ? Hơn thế nữa, bạn còn kì vọng sản phẩm lần này sẽ tạo được tiếng vang trên trang portfolio online của mình.
Bạn nên trả lời thế này: “Em thấy style này cũng đẹp đấy nhưng anh đã xem thiết kế mà em làm cho chị A chưa ? Em nghĩ style của em cũng tốt không kém.
Nhưng thực ra thì bạn muốn nói thế này:” Xin lỗi nhé, đây không có thói quen đi sao chép thiết kế người khác, lượn!”
3. Anh có thể gửi thiết kế cho chúng tôi dưới định dang word được không?
“Khách hàng yêu dấu, có vẻ như anh *beep* hiểu gì cả, phải không?
Đôi khi thì khách hàng không có hiểu gì về thiết kế cả. Trừ phi là bạn may mắn nếu không kiểu gì thì kiểu bạn cũng sẽ gặp trường hợp này ít nhất một lần trong đời. Tương tự như câu hỏi phía trên – nhưng cho thấy một mức độ vô đối không hề nhẹ.
Bạn nên trả lời thế này:” Em không thể gửi file word được vì em thiết kế bằng phần mềm [blah blah]. Tuy nhiên, em có thể gửi anh bản PDF để anh có thể mở bằng Adobe Reader.
Nhưng thực ra thì bạn muốn nói thế này:” Word à, word cái lồng gì vậy?!!!”
4.Nếu anh làm được dự án này, tên tuổi anh sẽ nổi lên như diều – vậy anh có thể làm GIÚP chúng tôi được không?
Đây là một trong những chiêu trò từ thuở xa xưa, làm thân với một designer để nhờ một dự án thương mại như thể đó là một lời mời hợp tác để thay đổi thế giới.
Không thể có sự thỏa hiệp cho việc này – thậm chí cả khi bạn là một designer mới vào nghề. Và nói thêm về cái “ tên tuổi anh sẽ nổi lên như diều”, bạn sẽ nói với người thợ lắp bồn tắm là “ Tớ không có tiền để trả cậu nhưng khi mọi người nhìn thấy cái bồn tắm này thì tớ sẽ nói với họ là cậu đã lắp nó”, hay với bác sĩ nha khoa” Nếu anh làm trắng răng cho em miễn phí thì em sẽ khen ngợi anh trước bạn bè và họ sẽ ùn ùn kéo tới đây để tẩy trắng răng” Không, còn lâu mới có chuyện đó.
Bạn nên trả lời thế này: “ Xin lỗi, tôi đang rất bận và không thể tham gia vào một dự án phi lợi nhuân được.”
Nhưng thực ra là bạn muốn nói thế này: ( vì không muốn bị block bới facebook vì sử dụng từ ngữ trái với thuần phong mỹ tục Việt Nam nên xin phép không dịch đoạn này)
5. Trông đẹp đấy nhưng anh có thể lấy cái ảnh tôi vừa search trên Google được không?
Chú ý cho những người không biết: Google gợi ý một hình ảnh không có nghĩa là nó không có bản quyền
Một ví dụ khác về việc khách hàng chẳng biết quái gì về quá trình thiết kế cũng như luật tác quyền. Chuyện này cũng giống như việc khách hàng đòi bạn phải dùng một font nào đó thay vì bỏ tiền ra mua.
Mọi chuyện thường bắt đầu theo kịch bản: Bạn vừa làm một mock up sử dụng một hình stock ( dĩ nhiên là hình đó bạn có mua bản quyền). Nhưng khách hàng không thích hình đó mặc cho bạn đã giải thích khá nhiều lần. Vì vậy họ mò vào Google và tìm được một tấm mà họ cho là thích hợp và họ CHỈ thích dùng hình đó :/
Bạn nên trả lời thế này: “ Em không thể sử dụng hình này vì nó thuộc quyền sở hữu của [Mark Zukerberg chẳng hạn] và nó đã được sử dụng ở một thiết kế của công ty [Facebook chẳng hạn] rồi. Nếu anh muốn hình giống như thế thì em có thằng đệ chụp ảnh rất tốt, mình có thể chụp cái khác ngon hơn.”
Nhưng thực ra là bạn muốn nói thế này:” Ông ngu vãi *beep* Thứ nhất là cái ảnh đấy xấu vãi *beep*. Và thứ hai là ông không thể lấy một cái ảnh bất kì trên mạng rồi tự ý sử dụng! Ông có hiểu gì không vậy?”
6. Chúng tôi chưa có nội dung gì cả, vậy anh cứ TẠM thiết kế trang web rồi chúng ta sẽ cho nội dung vào sau được không?
Chuyện nhỏ thôi. Các người chưa có nội dung, chưa có yêu cầu về màu, chưa có cả slogan. Các người còn chưa có tên công ty. Tất nhiên, tôi sẽ thiết kế cho mấy người một cái web. Tôi cũng chẳng biết là nó sẽ trông thế nào cả, có thể tôi sẽ cho mấy ảnh gấu Teddy vào, thêm mấy bông hoa cho đẹp, thậm chí dùng font Comic Sans nữa. Cũng giống như việc các người chẳng có cái gì trong đầu, nhỉ?
Bạn nên trả lời thế này: “ Em xin lỗi nhưng chúng ta cần phải bàn luận về nội dung trang web và mục tiêu của bên anh trước khi em bắt đầu lên cấu trúc và thiết kế.”
Nhưng thực ra là bạn muốn nói thế này:” Ông có thể làm được 2 việc đó là cút ngay khỏi văn phòng của tôi và không làm lãng phí thời gian của tôi nữa, đồ đầu to não nho!”
7. Anh có thể làm nó trông “nổi” hơn không? (make it pop)
“Ôi đôi mắt của tôi T_T”
À, lại cái câu “ làm nó trông “nổi” hơn”. Câu cửa miệng của khách hàng. Cơ bản là câu này cũng giống như “phóng lớn logo to một tí”. Điều này chẳng giúp làm bản thiết kế tốt hơn, chỉ đơn giản là khách hàng muốn nó sáng hơn 1 chút, đặc biệt là loại khách hàng đồng bóng.
Bạn nên trả lời thế này: Đầu tiên, hỏi chính xác là khách hàng muốn gì – họ muốn bản thiết kế sáng hơn? Cố gắng giải thích mọi thứ thật logic, hãy nói lí do mà bạn chọn bảng màu này cho thiết kế. Nếu họ vẫn cứ khăng khăng muốn đổi, yêu cầu họ ra ngoài 1 lúc để bạn tập trung làm việc và trong khi họ đi thì giả vờ như đã sửa và xem họ nói gì khi thấy kết quả, hay đơn giản là chỉnh sáng màn hình lên 1 tí.
Nhưng thực ra là bạn muốn nói thế này: “ Nổi à? Được, tôi làm nó nổi bần bật ngay đây! Sau đó thì chuyển hết chữ thành màu vàng.”